افزایش هر چه بیشتر گرایش به مدرن شدن و شهرنشینی تاکنون اثر بسیار زیادی بر محیط زیست گذاشته است. به علت ایجاد تغییراتی در سبک زندگی مردم، شرایط محیط زیست روز به روز بدتر میشود. اگرچه تکنولوژی در صدد افزایش هر چه بیشتر راحتی زندگی انسانهاست؛ با این وجود این محیط زیست است که با شرایط و نتایج اسفباری روبهرو شده است.
محیط زیست توسط عوامل بسیاری همچون افزایش آلودگی هوا، خالی شدن منابع انرژی و شرایط آب و هوایی متغیر آسیب دیده است.
1- درختان بیشتری بکاریم
درختان نه تنها به پاکیزگی هوا کمک میکنند، بلکه در میلیونها شرایط دیگر از جمله کنترل تغییرات آب و هوایی نیز مفید واقع میشوند. همان طور که میدانیم، گازهای گلخانهای هوا را به شدت آلوده کرده و به نابودی تدریجی لایه اوزون و بالا رفتن دمای کره زمین نیز منجر میشوند. درختان در تعدیل کیفیت هوا از طریق آزادسازی اکسیژن و همچنین کاهش اثرات گازهای گلخانه ای، بسیار موثر هستند. خوشبختانه اخیرا به واسطه برنامههای مختلف در کشورهای متفاوت، افراد از فواید کاشت درختان بیشتر مطلع شده اند.
2- به پلاستیک نه بگوییم
پلاستیک مادهای غیر زیستی بوده که تقریبا هیچ گاه تجزیه نمیشود. پلاستیک موجب آلودگی زمین و مرگ و میر بسیاری از حیوانات میشود؛ زیرا برخی از آنها با بلعیدن پلاستیکهای رها شده در طبیعت و یا گیر کردن در آنها، دچار خفگی میشوند. سوزاندن پلاستیک موجب آزاد شدن میزان زیادی گاز سمیکه برای انسان نیز بسیار خطرناک است، میشود. در همین راستا، مصرف پلاستیک در قالب کیسههای مصرفی روزانه، اسباب بازیها و سایر وسایل باید به شدت محدود شده و با کیسههای کنفی یا کاغذی، اسباب بازیهای خمیری و سایر محصولات دوستدار محیط زیست جایگزین شود.
3- از منابع جایگزین انرژی استفاده کنیم
زغال سنگ و نفت دو مورد از مهم ترین منابع انرژی مورد استفاده در حمل و نقل، تولید برق، صنایع و کارخانهها هستند. با این حال، نیاز است که از اثرات منفی این منابع انرژی آگاهی داشته باشیم. گازهای حاصل از سوختن زغال سنگ و نفت موجب افزایش سطح کربن دی اکسید اتمسفر شده که در افزایش دمای کره زمین و نابودی لایه اوزون بسیار موثر است. ما باید بیشتر از انرژیهایی همچون انرژی باد، انرژی خورشیدی، انرژی زمین گرمایی و سایر انرژیهای تجدیدپذیر استفاده کنیم؛ زیرا این منابع اثرات جانبی نداشته و دوستدار محیط زیست محسوب میشوند.
4- از حمل و نقل عمومیاستفاده کنیم
یکی از بهترین راهکارهای حفظ محیط زیست، استفاده از حمل و نقل عمومیاست. مدرنیته موجب ایجاد تغییرات عمدهای در سبک زندگی مردم و تمایل آنها به راحتی هرچه بیشتر شده؛ برای مثال، داشتن چند اتومبیل در هر خانواده حتی در صورت عدم نیاز، تبدیل به مسئلهای عادی شده است. برخی از خانوادهها حتی بیشتر از تعداد اعضای خود اتومبیل شخصی دارند. این موضوع میتواند اثرات جبران ناپذیری بر محیط زیست داشته باشد. گازهای حاصل از سوخت اتومبیلها آلودگی هوا را دو چندان میکند. به همین علت، استفاده از وسایل حمل و نقل عمومیبرای رفتن به محل کار و یا مکانهای دیگر میتواند بار سنگینی را از دوش محیط زیست بردارد.
5- محیط اطراف خود را آلوده نکنیم
زباله ریختن در محیط زیست یکی از عادات بدی است که بسیاری از افراد به آن مبتلا هستند. این موضوع نه تنها موجب غیربهداشتی شدن محیط میشود، بلکه به آن آسیبهای بسیاری نیز وارد میسازد. ریختن زباله در محیط موجب پرورش میکروبها و باکتریها در آن و در نتیجه، افزایش بیماریهای محیطی و آلودگی محیط زیست میشود. زبالهها ممکن است دارای موادی غیرزیستی نیز باشند که مدتها در محیط زیست باقی میماند و تجزیه نمیشود. بنابراین، یکی از بهترین راهکارهای حفظ محیط زیست میتواند آلوده نکردن آن باشد.
6- منابع طبیعی را حفظ کنیم
ذخایر منابع تجدیدناپذیری همچون زغال سنگ و نفت، بسیار محدود و در معرض خطر است. انسانها امروزه با استفاده بیش از اندازه از این منابع، آنها را در شرایط حادی قرار داده اند. اقدامیکه باید برای حفظ این منابع انجام گیرد، توجه به استفاده پایدار و خردمندانه از این منابع است. ما میتوانیم منابع انرژی دیگری را جایگزین این منابع کرده و بر آنها فشار وارد نکنیم. با این حال، نباید از منابع تجدیدپذیر نیز بی رویه استفاده کرد و آنها را هدر داد. نکتهای که باید همواره به آن توجه کنیم، حفظ منابع انرژی برای نسلهای آینده است.
7- از آب باران مجددا استفاده کنیم
اگرچه آب یکی از منابع انرژی تجدیدپذیر به شمار میرود؛ با این وجود استفاده بیش از اندازه و هدر دادن آن امروزه نیز موجب بحران آب در بسیاری از کشورهای جهان شده است. یکی از بهترین راهکارهای حفظ محیط زیست و همچنین یکی از بهترین روشهای جلوگیری از هدررفت آب، جمع آوری آب باران و استفاده دوباره از آن است. با این روش ساده و جمع آوری آب باران میتوانیم از آن برای بسیاری از مقاصد از جمله آب دادن به گیاهان، شست و شو و غیره استفاده کنیم.
8- آلودگی را کاهش دهیم
گاهش آلودگی بدون تردید یکی از بهترین راهکارهای حفظ محیط زیست است. تمام شکلهای آلودگی از جمله آلودگی زمین، هوا و آب موجب تخریب و نابودی تدریجی کره زمین شده و امکان زندگی راحت را از انسانها سلب میکند. انسانها اولین مسئول این موضوع محسوب میشوند؛ زیرا تنها آنها مشغول ازدیاد آلودگی در محیط زیست هستند! استفاده از یخچالها، تهویه کنندههای هوا، مایکروفرها، کارخانهها، صنایع خودرو و غیره، موجب آلودگی محیط میشوند. تخلیه زباله از کارخانهها و ریختن آنها به آب یکی از اصلی ترین علل آلودگی آب است. کافیست متوجه شویم که این اقدامات نه تنها موجب آلودگی محیط زیست میشود؛ بلکه زندگی را برای خودمان نیز دشوار خواهند کرد. بنابراین هرکس در حدی که میتواند باید از این اقدامات جلوگیری کند.
9- بیشتر بازیافت کنیم
بازیافت بدون تردید یکی از بهترین راهکارهای حفظ محیط زیست به شمار میرود. این اقدام به ویژه برای مواد تجزیه ناپذیر و غیرزیستی همچون پلاستیک، میتواند از آلودگی محیط زیست در اشکال مختلف جلوگیری کند. برخی از شیوههای نابودی زبالهها همچون سوزاندن و دفن آنها میتواند اثرات منفی بسیاری بر محیط زیست داشته و هوا و زمین را آلوده کند. با بازیافت میتوان از یک ماده بارها و بارها در شکلهای مختلفی استفاده کرد و در نتیجه، میزان تولید مواد و آلوده سازی محیط کاهش مییابد.
10- آگاهی را افزایش دهیم
مهم ترین شیوه و راهکار حفظ محیط زیست آن است که هر فرد روی خودش کار کند. همچنین افراد باید سعی در آگاه سازی سایرین نیز داشته باشند؛ زیرا این عدم آگاهی میتواند بسیار خطرناک باشد و به نابودی محیط زیست منجر شود. هرکس باید تلاش خود را دو چندان کرده و به آگاه سازی افرادی با سطح تحصیلات و آگاهی کمتر نیز کمک کند. اگر همه سعی در حفظ محیط اطراف خود داشته باشند؛ ناخودآگاه محیط زیست نیز حفظ خواهد شد و کره زمین به محل بسیار بهتری برای زندگی تبدیل میشود.
پایان